sigarettenpijpje

Von der Pfordten, Edith Ethel
Geboren 15 december 1889 te Medan, Sumatra.
Gestorven 1979 te Bloemendaal. Omi was mijn overgrootmoeder, de moeder van de moeder van mijn moeder.
Drie generaties vrouwen. Ik heb nog een foto van toen ik net geboren was, mijn oma houdt me op schoot, met één arm om me heen. De andere heeft ze omhoog en iets naar achter. Ze rookt een sigaret. Mijn moeder zit rechts naast ons. Ze draagt een zwarte vlinderbril. Omi staat links en kijkt bemoedigend op ons neer. Een typische indovrouw met zilverwit haar in een knot. Het is 1964.
Omi werd 89 jaar oud, ik was 14 toen zij stierf. Er waren soefi-rituelen in haar flat ter voorbereiding op haar uitvaart. Ik kan me niet herinneren of ze werd begraven of gecremeerd, maar de rituelen van mensen in witte gewaden vond ik heel indrukwekkend.
Als Omi jarig was kwamen al haar kinderen, kleinkinderen en achterkleinkinderen naar de flat in Bloemendaal. Eén voor één werd iedereen ontboden om naast haar op de sofa te zitten. Zij zat daar klein en wat krom met een plaid over de benen en rookte onafgebroken sigaretten uit het ivoren pijpje. Dat was in China gemaakt en versierd met minuscuul uitgesneden bloemen. Toen mocht ik naast haar zitten op de sofa. Ze rook naar kruidnagelen. Ze zei, haast fluisterend, alsof we een geheim bespraken: "Meinbert, dit mag je onthouden; het is belangrijk in het leven een houding te hebben waarin je altijd kan leren".